بر طبق آمار تعداد دانشجویان بینالمللی که ترکیه را برای تحصیل انتخاب میکنند از سال 2006 دو برابر شده است. گفته میشود که در حال حاضر نزدیک به 100 هزار دانشجوی بینالمللی در این کشور مشغول به تحصیل هستند. درواقع زیبایی کشور ترکیه و مهماننوازی مردمانش و همچنین مقرونبهصرفه بودن هزینههای تحصیلی و زندگی، این کشور را به گزینهای مناسب برای تحصیل در مقطع لیسانس در ترکیه تبدیل کرده است.
صرفنظر از کیفیت این کشور برای زندگی، این کشور 200 دانشگاه خصوصی و دولتی در زبانهای ترکی و انگلیسی دارد. این دانشگاهها آموزش خود را باکیفیتی بالا و اساتید مجرب و البته تجهیزات مناسب و بهروز در هر رشته ارائه میکنند. مخصوصا اگر به فکر مهاجرت به اروپا هستید و از این کار هراس دارید، ترکیه میتواند بهترین ایستگاه موقت برای شما باشد.
دانشگاههای این کشور اغلب مدرک بینالمللی ارائه میکنند و شما میتوانید به سادگی از دانشگاههای کشورهای دیگر پذیرش بگیرید. همچنین ترکیه با فرهنگی مشابه ایران، میتواند محیط آزمایشی خوبی برای مهاجرت شما باشد. حتی میتوانید در ترکیه خود را برای مهاجرت به کشورهای اروپایی با فرهنگی متفاوتتر آماده کنید.
تحصیل در مقطع لیسانس در ترکیه میتواند بهترین گزینه برای رسیدن به این هدف باشد و شما را برای مقاطع بالاتر در کشورهای دیگر آماده کند. در ادامه ما برای شما شرایط تحصیل مقطع کارشناسی در ترکیه را تشریح کردهایم که میتوانید از آنها برای تحصیل در این کشور استفاده کنید.
مدت زمان تحصیل کارشناسی یا لیسانس در ترکیه مشابه ایران 4 سال است. 8 ترم دوره تحصیلی این مقطع را تشکیل میدهد. البته برای رشتههای پزشکی این زمان 5 سال و برای دندانپزشکی 6 سال است. پیش از این دانشجویان خارجی با شرکت در یک آزمون سراسری، میتوانستند برای ثبتنام در دانشگاههای ترکیه اقدام کنند. ولی حالا این پذیرش بر عهده خود دانشگاههای ترکیه است و شما میتوانید با انتخاب دانشگاه موردنظرتان، برای درخواست تحصیل در آنها اقدام کنید.
اغلب دانشگاهها با آزمون YÖS مخصوص به خودشان اقدام به پذیرش دانشجو میکنند. ولی ممکن است برخی دیگر در کنار این آزمون یا به جای آن نمراتی مانند GRE و GMAT را درخواست کنند. البته از آنجایی که این آزمونها بیشتر برای تحصیل در مقاطع بالاتر کاربرد دارد، استفاده از آن برای مقطع کارشناسی معمول نیست. البته برخی از دانشگاهها هم صرفا با معدل دبیرستان دانشجو میپذیرند که البته تعداد این دانشگاهها مخصوصا در رشتههای محبوب بسیارکم است و شما شانس بسیار کمتری در مقابل قبولیان این آزمونها خواهید داشت. هرچند که بیشتر دانشگاههای انگلیسیزبان از این روش و مصاحبه دانشجو میپذیرند.
رشتههای بازرگانی و مدیریت، بانکداری و امور مالی، مهندسی، فناوری اطلاعات و IT، روابط بینالملل، تجارت بینالملل، گردشگری و مهمانداری محبوبترین رشتههای تحصیلی در ترکیه هستند.
هزینه تحصیل در دانشگاههای ترکیه بسته به اینکه دانشگاه دولتی باشد یا خصوصی تغییر میکند. البته اینکه دانشگاه انگلیسیزبان باشد نیز هزینه بیشتری را متحمل دانشجویان میکند.
افراد متقاضی برای تحصیل در دوره کارشناسی باید دارای مدرک فارغالتحصیلی دبیرستان باشند یا دانشآموز سال آخر باشند. اگر کسی پیش از این از دانشگاهی خارج از ترکیه اخراج شده باشد، حق ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ترکیه را ندارد. اغلب در کنار همه مدارک، مدرکی که توان مالی شما برای تحصیل در ترکیه را ثابت کند نیز نیاز است.
مدارک موردنیاز برای ثبتنام:
آزمون YÖS مخفف شده Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı است. YÖS آزمونی است که اغلب دانشگاههای ترکیه برای سنجش دانشجویان خارجی خود به کار میگیرند. این آزمون برای پذیرش دانشجویان در مقطع کارشناسی یا پزشکی و دندانپزشکی ترکیه استفاده میشود. اغلب دانشگاههای معتبر، آزمون YÖS مختص به خود را با رعایت چهارچوب موردنظر این آزمون، طراحی میکنند و جداگانه در دانشگاه خود، آن را برگزار میکنند. هر دانشگاه در سال یک بار این آزمون را برگزار میکند. بنابراین بسیار مهم است که شما پیش از هر اقدامی برای تحصیل در ترکیه، دانشگاه یا دانشگاههای موردنظر خودتان را انتخاب کنید و زمان آزمون آن را از دست ندهید. در واقع شما باید در این زمینه دانشگاه به دانشگاه عمل کنید.
این آزمون مخصوص افرادی است که خارج از ترکیه دبیرستان خود را گذراندهاند. برای شرکت در این آزمون شما باید دارای مدرک دیپلم و یا مدرک پیشدانشگاهی یا دانشآموز سال آخر دبیرستان باشید. پس فراموش نکنید که یکی از مهمترین مدارکی که برای آغاز تحصیل دانشگاهی خود در ترکیه نیاز خواهید داشت، مدرک پیشدانشگاهی است.
سوالات این آزمون به سه بخش هوش، هندسه و ریاضی دستهبندی میشود. تعداد سوالات و بودجهبندی هر بخش در آزمون دانشگاههای مختلف، متفاوت است. اما در اغلب آزمونها، شما با 80 سوال روبرو خواهید شد که 40 سال آن به هوش، 35 سوال به ریاضی و 5 سوال به هندسه مرتبط است.
زبان این آزمون انتخابی است. شما هم میتوانید به زبان ترکی امتحان بدهید و هم زبان انگلیسی. البته در برخی شرایط خاص سؤالات به زبانهای دیگر هم در اختیار دانشآموز قرار میگیرد. حتی برخی دانشگاهها سوالاتی به زبان فارسی ویژه دانش آموزان ایرانی دارند. ولی برای آنکه خاطرتان جمع باشد اگر با زبان ترکی هم آشنایی ندارید، تقریبا همه دانشگاهها نسخه انگلیسیزبان این آزمون را در اختیار دانش آموزان قرار میدهند. هرچند که به خاطر ماهیت محاسباتی و ذهنی سوالات، شما نیاز به تسلط زبانی چندانی نخواهید داشت. گفتنی است که با توجه به سیستم آموزشی نسبتا سختگیر ایران مخصوصا در دوره دبیرستان، دانش آموزان ایرانی بهسادگی و حتی بدون مطالعه چندان زیادی، میتوانند به این سوالات پاسخ بدهند.
سوالات این آزمون 5 گزینهای است و اغلب نمره منفی دارند. حتما حین امتحان و پیش از آن چک کنید که آزمون شما نمره منفی دارد یا خیر. اگر نمره منفی نداشت با خیال راحت حتی سوالاتی که اصلا پاسخش را نمیدانید، میتوانید شانسی جواب بدهید ولی اگر نمره منفی داشت، با احتیاط بیشتری عمل کنید. در صورت وجود نمره منفی، حتی شکهای منفیتان را جواب ندهید چون در این آزمون هر 4 جواب غلط، یک جواب غلط دیگر به غلطهایتان اضافه میکند. البته با توجه به سیستم 3 پاسخ غلط، 1 نمره منفی که در ایران حاکم است باز هم میتوانید نسبت به آزمونهای ایران کمتر سختگیر باشید.
زمان برگزاری این آزمون در هر دانشگاه متفاوت است ولی اغلب آزمون ها در فروردین و اردیبهشت هر سال برگزار میشود. زمان خود آزمون نیز 90 دقیقه است.
در مورد محل برگزاری این آزمون نیز نگران نباشید. اغلب دانشگاهها به جز شهر خود دانشگاه در سایر شهرها نیز حوزه امتحانی دارند. حتی برخی از آنان در ایران و در شهرهای تهران، تبریز و ارومیه نیز حوزه امتحانی دارند.
فراموش نکنید که صرف نمره قبولی در این آزمون پذیرش شما را قطعی نمیکند بلکه شما به مدارک دیگر نیز نیاز خواهید داشت که باید ضمیمه نتیجه آزمون کنید.
اگر کسی متولد ترکیه باشد ولی دوره تحصیلی خود را درجایی دیگر سپری کرده باشد نیز میتواند با ارائه مدارک در این آزمون شرکت کند.
این آزمون بخش دومی نیز دارد که اگر متقاضی تحصیل در دانشگاههای ترکزبان هستید باید به آنها پاسخ بدهید. این بخش در 60 دقیقه دانش شما را از زبان ترکی میسنجد. اگر شما میخواهید در دانشگاههای انگلیسیزبان تحصیل کنید به جای این بخش باید نمره آزمون آیلتس یا تافل خود را ارائه بدهید.
نخست اینکه سن داوطلبان بورسیه در مقطع کارشناسی نباید بالا 21 سال باشد و میانگین نمرات دیپلم شما باید بالای 14 باشد. سلامت جسمی شما نیز باید تأیید شود و بررسی شود که آیا دارای بیماریهای خاص جسمی و روانی که تحصیل شما را در ترکیه دچار مشکل کند، نیستید. همچنین نمرات بالای آزمونهای ورودی و همچنین مدارک زبان میتواند به اخذ بورسیه و کمکهزینه تحصیلی شما کمک کند.
بیشتر بخوانید: چطور میتوان برای اخذ ویزای تحصیلی ترکیه اقدام کرد؟
درواقع هر دانشگاه برای تخصیص بورسیه به دانشجویان شرایط ویژهای دارد. شما پس از یافتن دانشگاه موردنظر و جمعآوری مدارک درخواست شده، میتوانید تقاضای بورسیه کنید و پس از آن، تقاضای شما بررسی شده و به آن پاسخ داده میشود. در برخی از دانشگاهها کسب نمره بالا طی تحصیل نیز میتواند شما را شامل کمک هزینه کند. برای مثال دانشگاههایی در ترکیه برای تخصیص خوابگاه شرط معدل دارند، به افرادی که معدل خوب دارند، خوابگاه رایگان تعلق میگیرد.
در صورت اخذ بورسیه کامل، مبلغی ماهانه به شما تعلق میگیرد و استفاده از خوابگاه و تسهیلات و شهریه دانشگاه برای شما رایگان خواهد بود. از مزایای دیگر اخذ بورسیه میتوان به کلاسهای رایگان زبان ترکی نیز اشاره کرد. برخی از بورسیهها حتی هزینه مسافرت و ورود به خاک ترکیه و خروج پس از فارغالتحصیلی و هزینههای درمانی را نیز تقبل میکنند.
البته نمیتوان گفت که همه دانشجویان در تمامی رشتهها شانس دریافت بورسیه را دارند. عموما بورسیه کارشناسی یا لیسانس در ترکیه به دانشجویان رشتههای علوم پزشکی، زبان و ادبیات ترکی و مطالعات اسلامی تعلق میگیرد. جالب است بدانید که این بورسیه صرفا به دانشجویان غیر ترک تعلق میگیرد. عدهای از دانشگاههایی که بورسیه تحصیلی ارائه میدهند به شرح زیر است:
شما میتوانید با مراجعه به سایت این دانشگاهها و تحقیقات بیشتر در زمینه ارائه بورسیه تحصیلیشان اطلاعات کسب کنید.
اغلب برای درخواست بورسیه باید مدارک زیر را ارائه کنید:
آنها مدارک شما را بررسی کرده و اغلب یا با بررسی نمرات یا با مصاحبه حضوری یا آنلاین، صلاحیت شما را بررسی میکنند.